Ο Στυλιανός Πετράκης στο βιβλίο του "Ερευνώ, βρίσκω και γράφω" διατυπώνει μια σχεδόν ασύλληπτη θεωρία για το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα, ο οποίος βρίσκεται κοντά στην Ανδρίτσαινα της Αρκαδίας, προτείνοντας παράλληλα την επιβεβαίωση της.
Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο ναός χτίστηκε με τέτοιον τρόπο ώστε να στρέφεται γύρω από τον άξονα του και να ακολουθεί τη μετάπτωση των ισημεριών -δηλαδή κάθε χρόνο ολισθαίνει κατά 50,2" της μοίρας!
Όπως γράφει ο ίδιος, το 1972 πήγε στο ναό για να μελετήσει τον προσανατολισμό του άξονα του. Διαπίστωσε ότι ο ναός είχε ένα θαυμάσιο προσανατολισμό από νότο προς βορρά αλλά και ότι είχε υποστεί ανεξήγητα μεγάλη φθορά και καθιζήσεις. Οι κίονες είχαν μετακινηθεί και ένας από αυτούς είχε σπάσει, σαν ολόκληρος ο ναός να είχε στραφεί από κάποια μετατόπιση ή ολίσθηση προς το νότο!
Συζητώντας με τον κ. Πρίγκουρη, τότε διευθυντή της βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας, πληροφορήθηκε ότι κάποιος Αμερικανός αρχαιολόγος ονόματι Cooper επί τέσσερα χρόνια ερευνούσε τη στερεότητα των θεμελίων του ναού, ο οποίος επρόκειτο να αναστηλωθεί από ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο.
Τα θεμέλια στην ανατολική πλευρά, όπως ανακάλυψε, είχαν τοποθετηθεί σε βάθος περίπου δύο μέτρων, πάνω σε ένα επίπεδο λαξευμένου βράχου. Στα θεμέλια συνάντησε επίσης ένα τούνελ, θαλάσσια βότσαλα και ένα στρώμα από κιτρινοκόκκινο πηλώδες χώμα! Στη δε νότια πλευρά, ο ναός είχε μετατοπιστεί!
Η επίσημη άποψη είναι ότι ο ναός έχει υποστεί φθορές από σεισμούς και από τις λεηλασίες διάφορων αρχαιοκάπηλων. Ωστόσο η περίεργη μετατόπιση και η στρέψη του ναού καθώς και οι καθιζήσεις στο δάπεδο δεν μπορούν να δικαιολογηθούν, αν υποθέσουμε ότι συνέβησαν μόνο αυτά.
Είναι γνωστό ότι ο πολικός αστέρας, δηλαδή εκείνο το σημείο του ουρανού που συναντά προεκτεινόμενος ο άξονας της Γης, ήταν το α του αστερισμού του Δράκοντα στην εποχή των πυραμίδων. Λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών ο βόρειος πόλος του ουρανού μετακινείται, διαγράφοντας μέσα σε διάστημα 26.000 ετών (Πλατωνική περίοδος) έναν μικρό κύκλο με κέντρο τον πόλο της εκλειπτικής (το σταθερό σημείο του ουρανού που βρίσκουμε φέρνοντας την κάθετη από τον Ήλιο προς την εκλειπτική).
Η ευρέως αποδεκτή άποψη φέρει τον Ίππαρχο τον Ρόδιο να ανακάλυψε τη μετάπτωση των ισημεριών το 200 π.Χ. Η θεωρία του κ. Στ. Πετράκη επιβεβαιώνει το γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες κατέγραψαν το φαινόμενο σε πολύ παλαιότερες εποχές, όπως μαρτυρούν και τα ορφικά κείμενα, αλλά προσθέτει ότι δεν αρκέστηκαν μόνο σε αυτό: Στην πραγματικότητα κατάφεραν να αποτυπώσουν το φαινόμενο στο ναό του Επικούρειου Απόλλωνα!
Οι πρόγονοι μας, μάλιστα, κατασκεύασαν όχι έναν αλλά δύο ναούς: το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες Αρκαδίας και έναν άλλο στην κορυφή του βουνού Κωτυλίου. Οι δύο ναοί βρίσκονταν στον ίδιο μεσημβρινό και οι άξονες τους είχαν προσανατολισμό προς βορρά.
Όπως είναι φυσικό, τη χρονολογία της κατασκευής τους ο γήινος είχε ως προέκταση τον ουράνιο μεσημβρινό. Ενώ όμως ο γήινος μεσημβρινός παραμένει ο ίδιος, ο ουράνιος μεσημβρινός μετακινείται κάθε χρόνο προς τα αριστερά κατά 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας, επειδή ο βόρειος πόλος του ουρανού αλλάζει. Έτσι, με το πέρασμα των αιώνων η μετάπτωση των ισημεριών προκαλεί τη συστολή του χρόνου και τη μετατόπιση των ζωδίων ανάμεσα στους αστερισμούς! Στην περίπτωση μας, ο ουράνιος μεσημβρινός μετατέθηκε από το α του αστερισμού του Δράκοντα στο α του αστερισμού της Μικρής Αρκτου και το ζώδιο του Κριού μπήκε στον αστερισμό των Ιχθύων.
Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι οι κατασκευαστές του ναού κατάφεραν να συγχρονίσουν την περιστροφή του ναού με τη μετάπτωση των εποχών με τον ακόλουθο τρόπο: Λάξεψαν το βράχο με συγκεκριμένη κλίση και στη συνέχεια τον σκέπασαν διαδοχικά με ένα στρώμα αργίλου και ένα στρώμα με βότσαλα. Πάνω από αυτή τη βάση ολίσθησης τοποθέτησαν τις πλάκες των θεμελίων του ναού και έβαλαν ολόκληρο το ναό να στρέφεται γύρω από έναν υπόγειο πέτρινο άξονα, βαθιά χωμένο στη νοτιοανατολική γωνία του πάνω σε μια κλίνη, με κλίση προς το νότο. Πάνω στο όλο κατασκεύασμα έβαλαν τις 36 κολόνες και -ενδεχομένως- τη στέγη του ναού. Έχοντας μάλιστα υπολογίσει εκ των προτέρων και με ακρίβεια τι κατάλληλο βάρος, ώστε η γωνία στροφής κάθε έτος να είναι ίση με τη μετάπτωση των ισημεριών, πέτυχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα! Έτσι σήμερα, ύστερα από 2.500 χρόνια και παρά τη μετατόπιση, ο ναός εξακολουθεί να βλέπει προς βορρά!
Τη μοναδική αυτή θεωρία ο κ. Πετράκης έσπευσε να αναπτύξει στην Επιτροπή Αναστηλώσης του ναού και στη Μαθηματική Εταιρία Πατρών, χωρίς ωστόσο, όπως επισημαίνει, να βρει ανταπόκριση. Και συμπεραίνει: "Η μελέτη και η προώθηση της αρχαίας σοφίας δεν είναι έργο μόνο των αρχαιολόγων και των αρχιτεκτόνων, δεν είναι μόνο η μελέτη του κάλλους και της αρμονίας, αλλά και η βαθιά σκοπιμότητα και λειτουργική. Γι αυτό χρειάζεται ένα μεγάλο πλήθος ειδικών επιστημόνων, που να έχουν προσαρμοστεί στη σοφία των αρχαίων".